(tuinder, natuurliefhebber of reiziger)

Voorkomen is beter dan genezen!

Per definitie worden (invasieve) exoten, al dan niet bewust, door de mens verspreid. Voorkom verspreiding:

Gooi geen tuinafval (bijv. snoeiafval) in de natuur en gooi geen waterplanten in openbaar water. Zet ook geen (huis)dieren uit in de natuur of parken, ook geen vissen.

Gebruik geen invasieve exoten maar kies alternatieven. Gebruik hiervoor de zoekfunctie op deze website (download ook onze folder met mooie alternatieve tuinplanten!). Probeer vooral soorten te vermijden die zich snel en zelfstandig kunnen verspreiden en gaan woekeren. Hierdoor vermijd je ook problemen van woekerende planten in eigen tuin. Zorg er daarnaast voor dat huisdieren (ook in de vijver) niet kunnen ontsnappen.

Reinig uw spullen (auto, boot, kleding, schoenzolen, etc.) na bezoek aan besmet gebied om te voorkomen dat u de invasie exoot onbewust meeneemt en transporteert naar een nieuw gebied. Helaas is het voor bezoekers meestal niet duidelijk welke gebieden besmet zijn met welke invasieve exoten. Probeer in ieder geval de volgende voorzorgsmaatregelen te nemen om verspreiding van (nieuwe) invasieve exoten te stoppen:

1. Met de auto (en caravan) op reis geweest? Klop dan voor vertrek naar huis automatjes uit en veeg de caravan (lees hier waarom).
2. Vaart of vist u graag? Voorkom dat je waterplanten van het ene naar het andere water verplaatst. Reinig daarom je boot, vismateriaal en schoenzolen voor vertrek naar een nieuwe plek.
3. Natuurliefhebber, wandelaar of fietser? Blijf (in natuurgebieden) op de paden. Fragmenten van invasieve uitheemse planten, zoals Watercrassula, verspreiden zich gemakkelijk via kleine fragmenten die blijven haken in bijv. schoenzolen en worden zo verspreid naar nieuwe gebieden.

Geef waarnemingen door

Als een soort zich heeft weten te vestigen is het belangrijk dat beheerders snel weten waar de soort aanwezig is. Geef waarnemingen snel door via de gratis smartphone-app: 'snApp de exoot' (Android & iOS) of één van de andere gangbare invoer-apps, zoals onze VERA-app.

Kaart van Nederland met gemelde waarnemingen tussen 1955-2018 van de invasieve exoot: Reuzenbalsemien. Bron: Verspreidingsatlas.

Beheren

Ga buiten de eigen tuin niet zelfstandig te werk (zeker niet door planten te maaien), aangezien veel invasieve planten gemakkelijk via fragmenten verspreiden. Effectief beheer vraagt om kennis. Verschillende organisaties houden zich bezig met de bestrijding van exoten. Vraag uw lokale FLORON-afdeling of bijvoorbeeld het IVN of KNNV waar en wanneer u mee kunt helpen!

(beheerder of docent)

Voorkomen is beter dan genezen!

Plant ook in het openbaar groen en in de bermen geen invasieve uitheemse planten aan (NVWA soortenlijst), kies liever voor inheemse planten. Bekijk ook de zoekfunctie op deze website om de controleren of een plant invasief is en welke alternatieven er voor beschikbaar zijn.

Zorg dat invasieve exoten niet (onbewust) via materieel wordt verspreid. Ga dus voorzichtig om bij het verplaatsen van grond waarin mogelijk (zaden van) invasieve exoten zitten. Gebruik van besmette grond kan de invasieve exoot in nieuwe gebieden introduceren.

Reinig voertuigen, machines en gereedschap na gebruik in een gebied waar invasieve exoten aanwezig zijn, omdat fragmenten en zaden via dit materieel verplaatst kan worden als het materieel op een nieuwe locatie gebruikt wordt. Verder kunnen invasieve exoten kunnen zich ook al tijdens het transport van materieel verspreiden als ze tijdens transport van het materieel afvallen/afwaaien. Houd daar rekening mee.

Geef waarnemingen door

Geef zelf ook meldingen door via de invoer-apps (zoals 'snApp de exoot') en ga serieus met meldingen van burgers om.

Beheer

Gebruik geschikte beheermethoden voor het verwijderen van invasieve exoten. Dit kan verschillen per probleemsoort, maar door verkeerd beheer kan de soort zich verder verspreiden! Vraag indien nodig dus een expert om raad. Bij sommige soorten, zoals Japanse Duizendknoop kan maaien namelijk zelfs de problemen vergroten. Deze soort kan namelijk makkelijk uit fragmenten, gecreëerd door maaibeheer, verder groeien en verspreiden. Maai deze dus niet zomaar.

Informeer en stimuleer

Informeer zoveel mogelijk mensen over invasieve exoten en betrek burgers bij de bestrijding.

1. Geef je wel eens lezingen? Download dan onze presentatie over exoten van deze website. In het begeleidende document kunt je lezen hoe je de presentatie aan kunt passen voor de eigen regio. Deel hierbij ook onze flyer uit. (Specifiek voor docenten, zie het NVWA lesmateriaal.)
2. Hang onze poster op in de gemeenschapsruimte, vergaderruimte en klaslokaal.
3. Stimuleer mensen ook tot het melden van waargenomen exoten via digitale invoer-websites en apps (o.a. snApp de exoot).